BÀI 19 - CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN IF (KNTT)

Bài 19. Câu lệnh điều kiện if - kntt

Nháy vào các mục bên dưới để xem nhanh hơn
Khởi động	Hoạt động 1	Câu hỏi(t.102)
Hoạt động 2	Câu hỏi(t.103)	Luyện tập	Vận dụng

KHỞI ĐỘNG: Trong cuộc sống, chúng ta vẫn thường gặp các tình huống một việc được thực hiện hay không phụ thuộc vào một điều kiện. Ví dụ, em dự định sẽ đi chơi cùng bạn nếu ngày mai thời tiết đẹp, không mưa nhưng nếu trời mưa em sẽ ở nhà làm bài tập. Các tình huống như vậy trong lập trình gọi là rẽ nhánh. Em hãy điền thông tin ở tình huống trên vào vị trí <Điều kiện> và lệnh tương ứng trong sơ đồ cấu trúc rẽ nhánh ở Hình 19.1.

Gợi ý trả lời:

Điều kiện: ngày mai thời tiết đẹp

Lệnh 1: đi chơi cùng bạn

Lệnh 2: ở nhà làm bài tập

1. BIỂU THỨC LÔGIC

HOẠT ĐỘNG 1: Khái niệm biểu thức lôgic

Biểu thức nào sau đây có thể đưa vào vị trí <điều kiện>trong lệnh:

Nếu <điều kiện> thì <lệnh> của các ngôn ngữ lập trình bậc cao?

A). m, n = 1, 2 B). a + b > 1 C). a * b < a + b D). 12 + 15 > 2 * 13

Gợi ý trả lời:

Biểu thức có thể đưa vào vị trí <điều kiện> trong lệnh là các biểu thức logic, đó là những biểu thức chỉ nhận giá trị True hoặc False. (đáp án B, C, D)

CÂU HỎI (trang 102): Mỗi biểu thức sau có giá trị True hay False?

a) 100%4 == 0 b) 111//5 != 20 or 20%3 != 0

Gợi ý trả lời:

a). True: 100 chia cho 4 dư 0

b). True:

111//5 !=20: True

20%3 !=0 : True

True or True = True

2. LỆNH IF

HOẠT ĐỘNG 2: Cấu trúc lệnh if trong Python

Cho trước số tự nhiên n (được gán hoặc nhập từ bàn phím). Đoạn chương trình như sau kiểm tra n > 0 thì thông báo “n là số lớn hơn 0”.

Em có nhận xét gì về cấu trúc lệnh if? Sau <điều kiện> lệnh if có kí tự gì? Lệnh print() được viết như thế nào?

Gợi ý trả lời:

- Câu lệnh điều kiện if thể hiện cấu trúc rẽ nhánh trong Python. Từ khoá if viết thẳng lề trái.

- Sau <điều kiện> lệnh if có kí tự “:”

- Lệnh print() được viết lùi vào 1 tab so với if.

CÂU HỎI (trang 103): Đoạn chương trình sau thực hiện công việc gì?

Gợi ý trả lời:

- Nhập 1 số nguyên dương k từ bàn phím

- Nếu k <= 0 thì in ra màn hình “Bạn nhập sai rồi!”

LUYỆN TẬP (trang 104)

Luyện tập 1: Viết biểu thức lôgic ứng với mỗi câu sau:

a) Số x nằm trong khoảng (1; 10).

b) Số y nằm ngoài đoạn [1; 2]

c) Số z nằm trong đoạn [0; 1] hoặc [5; 10].

Gợi ý trả lời:

a) 1 < x < 10

b) y < 1 or y > 2

c) 0 <= z <= 1 or 5 <= z <= 10

Luyện tập 2: Tìm một vài giá trị m, n thoả mãn các biểu thức sau:

a) 100%m == 0 and n%5 != 0

b) m%100 == 0 and m%400 != 0

c) n%3 == 0 or (n%3 !=0 and n%4 == 0)

Gợi ý trả lời:

a). 100 chia cho m dư 0 và n chia cho 5 dư khác 0: m = 1, 2, 5, 10, 20,… ; n = 1, 2, 3, 4,…

b). m chia cho 100 dư 0 và m chia cho 400 dư khác 0: m = 100, 200, 300, 500,…

c). n chia cho 3 dư 0 hoặc (n chia cho 3 dư khác 0 và n chia 4 dư 0): n = 3, 4, 6, 8,…

VẬN DỤNG (trang 104)

Vận dụng 1: Giá bán cam tại siêu thị tính như sau: nếu khối lượng cam mua dưới 5kg thì giá bán là 12 000 đồng/kg, nếu khối lượng mua lớn hơn hoặc bằng 5kg thì giá bán là 10 000 đồng/kg. Viết chương trình nhập số lượng mua (tính theo kg) sau đó tính số tiền phải trả.

Gợi ý trả lời:

Vận dụng 2: Năm n là năm nhuận nếu giá trị n thoả mãn điều kiện: n chia kết cho 400 hoặc n chia hết cho 4 đồng thời không chia hết cho 100. Viết chương trình nhập số năm n và cho biết năm n có phải là năm nhuận không.

Gợi ý trả lời: