Khởi động (trang 44): Không gian mạng – (trong một số hoàn cảnh cụ thể được gọi vắn tắt là “mạng”) chính là Internet, là một môi trường rất mở. Trên mạng mọi người có thể liên lạc, chia sẻ thông tin với nhau một cách dễ dàng nhưng chính điều đó lại bị những kẻ xấu lợi dụng khiến mạng cũng là nơi đầy rẫy những cạm bẫy. Cần tự bảo vệ mình như thế nào?
Gợi ý trả lời:
Một số lưu ý để tự bảo vệ mình
trên mạng:
- Chỉ truy cập các trang web tin cậy, hãy
cảnh giác với các thông tin giả, lừa đảo.
- Hãy giữ bí mật thông tin cá nhân.
- Chỉ nên kết bạn với những người quen biết
trong mạng xã hội.
- Không nên sử dụng Internet quá nhiều.
1. Một số nguy cơ trên mạng
Hoạt động 1 (trang 44): Nguy cơ trên mạng
Hãy
thảo luận và cho ví dụ minh hoạ về những nguy cơ có thể có khi lên Internet để:
a) Kết bạn
b) Xem tin tức
c) Tải các phần mềm
Gợi ý trả lời:
Một số ví dụ về những nguy cơ có
thể có khi lên Internet:
a)
Kết bạn: kẻ xấu lấy các ảnh, thông tin cá nhân để lập trang giống hệt rồi
kết bạn với người thân, lợi dụng vay mượn chiếm đoạt tài sản
b)
Xem tin tức: Có thể xem các thông tin sai sự thật, tin bài phản cảm dẫn đến
nhận thức lệch lạc.
c)
Tải các phần mềm: bị nhiễm virus lấy cắp thông tin cá nhân.
Câu hỏi 1 (trang 45): Em hãy đưa ra một số tình huống
có thể làm lộ mật khẩu tài khoản.
Gợi ý trả lời:
Một số tình huống có thể làm lộ
mật khẩu tài khoản:
- Máy tính bị nhiễm virus do tải các phần
mềm độc hại.
- Bị đánh cắp tài khoản facebook, zalo, youtube.
- Truy cập vào trang web hoặc đường link
độc hại, …
Câu hỏi 2 (trang 45): Em có biết một hành vi lừa đảo
nào trên mạng không? Nếu có, em hãy kể cách thức lừa đảo.
Gợi ý trả lời:
Cách thức lừa đảo trên mạng:
Lấy
cắp thông tin tài khoản, mật khẩu của người dùng rồi tạo 1 trang mới nhắn tin
với người thân của nạn nhân đi vay tiền nhằm chiếm đoạt tài sản.
2. Phần mềm độc hại
Hoạt động 2 (trang 45): Có những loại phần
mềm độc hại nào?
Em
hiểu gì về virus máy tính? Có phải tất cả phần mềm độc hại đều là virus?
Gợi ý trả lời:
- Những phần mềm độc hại như: virus, worm,
trojan, ransomwware, adware,…
- Virus máy tính là các đoạn mã độc và phải
gắn với một phần mềm mới phát tán và lây lan được. Khi chạy một phần mềm đã
nhiễm virus, đoạn mã độc sẽ được đưa vào bộ nhớ, chờ khi thi hành một phần mềm
khác sẽ chèn vào để hoàn thành một chu kì lây lan.
- Không phải tất cả phần mềm độc hại đều là
virus.
Câu hỏi (trang 47): Em hãy tổng kết về 3 loại
phần mềm độc hại theo bảng sau:
Gợi ý trả lời:
Luyện tập
Luyện
tập 1 (trang 49): Em hãy kể ra các nguy cơ mất an toàn khi tham gia các
mạng xã hội.
Gợi ý trả lời:
Nguy cơ mất an toàn khi tham gia các mạng
xã hội: lộ thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, bị lừa đảo chiếm đoạt tài
sản, bị bắt nạt trên mạng, …
Luyện
tập 2 (trang 49): Em hãy kể ra các trường hợp có thể bị nhiễm phần mềm
độc hại và biện pháp phòng, chống tương ứng.
Gợi ý trả lời:
- Các trường hợp có thể bị nhiễm phần mềm
độc hại: Nháy vào link chứa phần mềm độc hại, tải phần mềm trên mạng, sao chép
qua các thiết bị nhớ,…
- Phòng tránh bị nhiễm virus: Không cài đặt
từ trên mạng hoặc sao chép qua các thiết bị nhớ những phần mềm mình không biết.
- Phòng tránh bị đánh cắp tài khoản mạng xã
hội: Khi nhận email hay tin nhắn có liên kết, nếu không rõ về nguồn gốc thì
không nên mở.
Vận dụng
Vận
dụng 1 (trang 49): Em hãy tìm hiểu qua Internet các cách thức tấn công từ
chối dịch vụ.
Gợi ý trả lời:
Tấn công từ chối dịch vụ là một loại hình
tấn công nhằm ngăn chặn những người dùng hợp lệ được sử dụng một dịch vụ nào
đó. Các cuộc tấn công có thể được thực hiện nhằm vào bất kì một thiết bị mạng
nào bao gồm là tấn công vào các thiết bị định tuyến, web, thư điện tử và hệ
thống DNS,...
Có năm kiểu tấn công cơ bản:
- Nhằm tiêu tốn tài nguyên tính toán
như băng thông, dung lượng đĩa cứng hoặc thời gian xử lý.
- Phá vỡ các thông tin cấu hình như
thông tin định tuyến.
- Phá vỡ các trạng thái thông tin như
việc tự động reset lại các phiên TCP.
- Phá vỡ các thành phần vật lý của
mạng máy tính.
- Làm tắc nghẽn thông tin liên lạc có
chủ đích giữa các người dùng và nạn nhân dẫn đến việc liên lạc giữa hai bên
không được thông suốt.
Vận
dụng 2 (trang 49): Em hãy tìm trên mạng thông tin về worm, kể một worm
với tác hại của nó.
Gợi ý trả lời:
- Worm máy tính là một loại chương trình
phần mềm độc hại có chức năng chính là lây nhiễm sang các máy tính khác trong
khi vẫn hoạt động trên những hệ thống bị nhiễm.
- Chúng tiêu tốn tài nguyên hệ thống, làm
chậm hoặc tạm dừng các tác vụ khác.
- Worm email thường được phát tán dưới dạng các file thực thi độc hại được đính
kèm với những gì có vẻ là thư email thông thường.
Tiếp tục nghiên cứu để phát huy năng lực vốn có của mỗi người nhé!
MÁY TÍNH VÀ XÃ HỘI TRI THỨC
Bài 2. Vai trò của thiết bị thông minh và tin học đối với xã hội
Bài 3. Một số kiểu dữ liệu và dữ liệu văn bản
Bài 4. Hệ nhị phân và dữ liệu số nguyên
Bài 5. Dữ liệu lôgic
Bài 6. Dữ liệu âm thanh và hình ảnh
Bài 7. Thực hành sử dụng thiết bị thông dụng
MẠNG MÁY TÍNH VÀ INTERNET
Bài 9. An toàn trên không gian mạng
Bài 10. Thực hành khai thác tài nguyên trên Internet
ĐẠO ĐỨC, PHÁP LUẬT VÀ VĂN HÓA TRONG MÔI TRƯỜNG SỐ
Chủ đề 4.
ỨNG DỤNG TIN HỌC
Bài 13. Bổ sung đối tượng đồ hoạ
Bài 14. Làm việc với đối tượng đường và văn bản
Bài 15. Hoàn thiện hình ảnh đồ hoạ
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ VỚI SỰ TRỢ GIÚP CỦA MÁY TÍNH
Bài 17. Biến và lệnh gán
Bài 18. Các lệnh vào ra đơn giản
Bài 19. Câu lệnh điều kiện if
Bài 20. Câu lệnh lặp for
Bài 21. Câu lệnh lặp while
Bài 22. Kiểu dữ liệu danh sách
Bài 23. Một số lệnh làm việc với dữ liệu danh sách
Bài 24. Xâu kí tự
Bài 25. Một số lệnh làm việc với xâu kí tự
Bài 26. Hàm trong Python
Bài 27. Tham số của hàm
Bài 28. Phạm vi của biến
Bài 29. Nhận biết lỗi chương trình
Bài 30. Kiểm thử và gỡ lỗi chương trình
Bài 31. Thực hành viết chương trình đơn giản
Bài 32. Ôn tập lập trình Python
HƯỚNG NGHIỆP VỚI TIN HỌC