Bài 10-Cơ sở dữ liệu quan hệ

 1.Mô hình dữ liệu quan hệ.

Các yếu tố của một hệ CSDL:

    -Cấu trúc dữ liệu

    -Các thao tác, phép toán trên dữ liệu

    -Các ràng buộc dữ liệu.

Mô hình dữ liệu quan hệ (gọi tắt là mô hình quan hệ) được E. F. Codd đề xuất năm 1970. Trong mô hình quan hệ:

     *Về mặt cấu trúc:

         -Dữ liệu được thể hiện trong các bảng.

         -Mỗi bảng bao gồm các hàng và các cột thể hiện thông tin về một chủ thể.

         -Các cột biểu thị các thuộc tính của chủ thể và tên cột thường là tên của thuộc tính.

         -Mỗi hàng biểu thị cho một cá thể, gồm một bộ các giá trị tương ứng với các cột.

    *Về mặt thao tác trên dữ liệu:

         -Có thể cập nhật dữ liệu như thêm, xóa hay sửa bản ghi trong một bảng.

         -Các kết quả tìm kiếm thông tin qua truy vấn dữ liệu có được nhờ thực hiện các thao tác trên dữ liệu.

    *Về mặt các ràng buộc dữ liệu:

         Dữ liệu trong các bảng phải thoả mãn một số ràng buộc. Chẳng hạn, không được có hai bộ nào trong một bảng giống nhau hoàn toàn.

2. Cơ sở dữ liệu quan hệ

a) Khái niệm

Cơ sở dữ liệu được xây dựng dựa trên mô hình dữ liệu quan hệ gọi là cơ sở dữ liệu quan hệ.  Hệ QTCSDL dùng để tạo lập, cập nhật và khai thác CSDL quan hệ gọi là hệ QTCSDL quan hệ.

*Một quan hệ trong hệ CSDL quan hệ có các đặc trưng chính sau:

    -Mỗi quan hệ có tên để phân biệt với các quan hệ khác;

    -Các bộ là duy nhất và không phân biệt thứ tự;

    -Mỗi thuộc tính có tên phân biệt và không phân biệt thứ tự;

    -Quan hệ không có thuộc tính đa trị hay phức hợp.

b) Ví dụ

• Để quản lí việc học sinh mượn sách ở thư viện của một trường, thông thường thư viện cần quản lí các thông tin về:

   + Tình hình mượn sách

   + Các học sinh có thẻ mượn sách

   + Sách có trong thư viện

c) Khóa và liên kết giữa các bảng

*Khóa

    Trong một bảng không có hai hàng giống nhau hoàn toàn.

*Khóa chính

    Một bảng có thể có nhiều khóa. Trong các khóa của một bảng người ta thường chọn một khóa làm khoá chính (primary key).

    -Chú ý:

         +Mỗi bảng có ít nhất một khóa. Việc xác định khoá phụ thuộc vào quan hệ lôgic của các dữ liệu chứ không phụ thuộc vào giá trị các dữ liệu.

         +Nên chọn khoá chính là khoá có ít thuộc tính nhất.

*Liên kết

    Sự liên kết giữa các bảng được xác lập dựa trên thuộc tính khóa.